Ένα κορυφαίας σημασίας έργο για το φυσικό περιβάλλον που θα διασφαλίσει τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων και των ειδών χλωρίδας και πανίδας κοινοτικού και εθνικού ενδιαφέροντος και εν γένει την προστασία της φύσης, μέσω ενός ολοκληρωμένου σχεδιασμού με την υλοποίηση στοχευμένων δράσεων, θα ενεργοποιηθεί με το έργο LIFE IP 4 NATURA, το οποίο εγκρίθηκε πρόσφατα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η Ελλάδα ως κράτος-μέλος κατέθεσε μια άρτια τεχνικά και πλήρη πρόταση για ένα Ολοκληρωμένο έργο μεγάλης κλίμακας LIFE IP, όπως δικαιούνταν για την χρονική περίοδο 2014-2020 σε κάθε έναν από τους τομείς της φύσης, του περιβάλλοντος και του κλίματος.
Την πρόταση του υποβληθέντος και εγκεκριμένου έργου με τίτλο «Ολοκληρωμένες δράσεις για την διατήρηση και διαχείριση των περιοχών του δικτύου NATURA, των ειδών, των οικοτόπων και των οικοσυστημάτων στην Ελλάδα», συνέταξε το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Δ/νση Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος και Βιοποικιλότητας) που θα είναι και ο Συντονιστής του έργου, σε συνεργασία με τους εταίρους Πράσινο Ταμείο, Πανεπιστήμιο Πατρών, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Αποκεντρωμένη Διοίκηση Ηπείρου-Δυτικής Μακεδονίας, τις Περιφέρειες Κρήτης, Αττικής και Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, τη WWF Ελλάς και την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία.
Μεταξύ των κυρίων δράσεων του έργου περιλαμβάνεται και η «Πιλοτική εφαρμογή Σχεδίων Διαχείρισης των περιοχών του δικτύου NATURA 2000 σε τέσσερις (4) γεωγραφικές περιοχές της χώρας (χωρικά όρια Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ηπείρου-Δυτικής Μακεδονίας και Περιφέρειες Αττικής, Κρήτης & Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης).
Να σημειωθεί ότι, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Ηπείρου-Δυτικής Μακεδονίας είναι η μοναδική Αποκεντρωμένη Διοίκηση της χώρας, που υπέβαλε πρόταση στο Υπουργείο για το συγκεκριμένο έργο.
Στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Ηπείρου-Δυτικής Μακεδονίας χωροθετούνται 26 περιοχές NATURA 2000 οι οποίες καλύπτουν το 30% της έκτασης των περιοχών Ηπείρου & Δυτικής Μακεδονίας και το 20% της έκτασης των περιοχών NATURA όλης της χώρας.
Μέσα από το πρόγραμμα LIFE IP 4 NATURA, θα δοθεί έμφαση στα συστήματα NATURA 2000 των λιμνών Βεγορίτιδας, Πετρών, Ζάζαρης και Χειμαδίτιδας καθώς χρήζουν άμεσης προστασίας λόγω της ιδιαιτερότητας που παρουσιάζουν από διαχειριστικής και οικολογικής άποψης και για το γεγονός ότι δεν έχουν χρηματοδοτηθεί δράσεις προστασίας του συστήματος, από κανένα πρόγραμμα LIFE.
Υπενθυμίζεται ότι το δίκτυο NATURA 2000 εγκαινιάστηκε το 1979 όταν η Ευρωπαϊκή Ένωση εξέδωσε το πρώτο βασικό νομοθέτημά της για την προστασία της φύσης, την οδηγία για τα πτηνά. Ένα δεύτερο νομοθέτημα η οδηγία περί οικοτόπων το 1992 υποχρεώνει τις χώρες της Ε.Ε. να προστατεύουν τους οικοτόπους των απειλούμενων ειδών φυτών και ζώων. Οι προστατευόμενες περιοχές είναι γνωστές ως «ειδικές ζώνες διατήρησης».
Οι περιοχές που προστατεύονται δυνάμει των δυο αυτών οδηγιών συγκροτούν το δίκτυο NATURA 2000.
Γίνεται λοιπόν αντιληπτό ότι μέσα από την οχταετή διάρκεια του προγράμματος LIFE IP 4 NATURA (2018-2025) και τα 17 εκατομμύρια ευρώ του συνολικού προϋπολογισμού του έργου, η διαχείριση της φύσης και της βιοποικιλότητας μπαίνει στο στόχαστρο μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής προσέγγισης του φυσικού περιβάλλοντος, η οποία στηρίζεται στην ισχυρή νομοθεσία που διαθέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση για την προστασία της φύσης και τη φιλοσοφία που διέπει το NATURA 2000 ότι, οι άνθρωποι και η φύση αποδίδουν καλύτερα όταν συνεργάζονται.